Tâm sự số 7: Mình rút ra được những kinh nghiệm gì để đạt IELTS 8.0 Overall (8.0 Writing)
Hi, lại là Trengzie đây.
Nhân lúc bằng IELTS của mình sắp hết hạn và còn (bòn rút được) giá trị sử dụng, mình muốn viết một vài dòng chia sẻ kinh nghiệm ôn thi, sai lầm mình rút ra và cách mình nâng band điểm Writing.
(Lưu ý: Đây là một bài viết dài, theo góc nhìn cá nhân, mang tinh thần đồng hành về phương pháp học và không nhằm mục đích so sánh).
Trước hết, nếu chỉ nhìn vào background, các cậu có thể sẽ liệt kê mình ngay vào nhóm ‘’đương nhiên là đạt band’’. Mình có giải tiếng Anh thành phố từ tiểu học, học lớp chuyên về tiếng Anh từ cấp 2, lên cấp 3 thi đậu và học chuyên Anh Trần Phú (Hải Phòng), lên đại học vượt qua 2 kỳ thi (thi Đại học và 5 bài thi kỹ năng cùng đánh giá IQ) để vào lớp Chất lượng Cao, Đại học Ngoại ngữ (ULIS). Tuy nhiên, khi ôn thi (có hướng dẫn) và tự học IELTS, mình cũng đi từ band điểm thấp đến cao với sự chăm chỉ, tìm tòi và nỗ lực.
Sau từng ấy năm, đây là cách mình nhìn nhận về IELTS:
(1) Học IELTS là hành trình chinh phục một bài thi (trong nhiều bài thi năng lực khác như TOEIC, SAT,...). Điểm IELTS là đánh giá năng lực tại một thời điểm nhất định, không mang tính chất vĩnh viễn. Vì vậy, việc đạt band chưa cao/ không như mong muốn có thể không hoàn toàn phản ánh năng lực ngôn ngữ của mỗi người và không nên lấy đó để đánh giá tiêu cực về giá trị của bản thân.
(2) Vì IELTS là một bài thi nên cần ‘’chơi theo luật’’ và ‘’hiểu được luật’’, thì band điểm sẽ cải thiện nhanh hơn. (Vì vậy nên mới có nhiều nguồn tham khảo về tips học, mẫu câu/cấu trúc nào dễ đạt điểm cao,…Tuy nhiên, trời độ cũng quan trọng bởi thi IELTS có phần ‘’hên/xui’’ tùy vào ngày thi và bài thi).
(3) Nhiều từ vựng, chủ đề trong IELTS đúng là hơi ‘’phi thực tế’’ bởi đây là một bài thi đánh giá năng lực sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh, không đi sâu đánh giá về ý tưởng sáng tạo hay đúng sai rõ ràng về mặt đạo đức (trừ khi các cậu làm nó nghiêm trọng quá). Tuy nhiên, học IELTS là một trong nhiều cách hữu ích để cải thiện tư duy, mở mang kiến thức và rèn nhiều kỹ năng khác.
(4) Áp lực tìm nơi học, ôn thi và đạt band là rất lớn, và áp lực đó còn có thể nặng nề hơn với các học sinh, sinh viên chuyên tiếng Anh bởi đa phần, nhóm này được gắn mác mặc định band cao dễ dàng, không cần cố gắng nhiều.
(5) Theo kinh nghiệm thực tế và quan sát của bản thân, vượt qua band 6.5 là khó khăn nhất và mất nhiều thời gian nhất. Có rất nhiều bạn mình quen ‘’quanh quẩn’’ và ‘’bế tắc’’ để vượt band này.
(6) Mình vừa viết bài vừa run vì bạn bè Facebook mình rất nhiều cao thủ (luyện thi/ôn thi) IELTS nên mình xin mọi người ‘’giơ cao đánh khẽ’’ ạ uhuhu.
Kỹ năng nghe: Một trong những điều mình cần phải rèn nhiều và lưu ý khi luyện kỹ năng này đó chính là sự tập trung. Sự tập trung với mình không chỉ là để tâm vào đoạn hội thoại mà còn là sự bình tĩnh trong xử lý các câu hỏi mình lỡ bỏ qua và nhanh chóng ổn định tinh thần để chăm chú nghe tiếp. Vì trong bài nghe có nhiều cạm bẫy và đôi khi sẽ cần ghi nhớ các thông tin để trả lời câu hỏi, việc giữ được sự tập trung là chìa khóa giúp mình nhận ra đâu là câu trả lời đúng và nếu có lỡ mất thì mình có thể kịp ghi thông tin xung quanh xuống và trong thời gian ghi đáp án, mình quay lại suy luận. Để rèn được sự tập trung, mình thường sử dụng kỹ thuật Note-taking (Ghi chép nhanh). Mình sẽ bật kì đoạn băng nghe nào trong IELTS hoặc trong các chương trình và ghi chép lại những gì mình nghe được bằng các từ khóa. Trong bài thi thật, những lúc mình cảm thấy lo lắng hoặc bài có nhiều thông tin mình sẽ dùng kỹ thuật này để tập trung và xử lý thông tin chính xác hơn. Kỹ năng này giúp mình điền đúng 2/3 câu hỏi mình bỏ lỡ trong kì thi gần nhất.
Kỹ năng đọc: Với kỹ năng đọc, việc phân bổ thời gian làm các bài đọc rất quan trọng bởi nếu sa lầy vào một bài, mình có thể bị thiếu thời gian hoàn thiện các bài còn lại với độ chính xác không cao. Một lưu ý khác mà mình nghĩ mọi người ai cũng rõ nhưng có thể vẫn mắc phải đó là trả lời câu hỏi theo cảm tính hoặc kiến thức nền mà không bám sát vào dữ liệu đề bài. Dù ở dạng bài nào trong phần thi này, các cậu sẽ cần thực sự tìm được dẫn chứng trong bài để có câu trả lời chính xác.
Kỹ năng nói + viết: Đây là hai kỹ năng mình nghĩ là làm khó các bạn thí sinh nhất và cũng là hai kỹ năng mất nhiều thời gian hơn để cải thiện. Một lưu ý chung là cần thực sự hiểu đề bài và hiểu tiêu chí đánh giá của IELTS để có thể đáp ứng những tiêu chí đó. Các bạn mong muốn band điểm nào thì sẽ cần tìm hiểu chi tiết 4 tiêu chí của band đó để tự đánh giá bản thân và chuẩn bị ôn tập cho phù hợp. (Review chi tiết writing ở mục dưới)
III/ Những sai lầm gặp phải trong quá trình ôn thi
Mình nghĩ sẽ có rất nhiều sai lầm được rút ra theo trải nghiệm của từng người. Trong bài này, mình sẽ nhắc đến 2 sai lầm phổ biến (trong phạm vi hiểu biết của bản thân):
Sai lầm 1: Dành quá nhiều thời gian luyện đề
Thực ra đây không phải việc xấu bởi chúng giúp các cậu làm quen với bài thi cũng như học cách làm bài dưới áp lực thời gian. Tuy nhiên, vì IELTS là kỳ thi đánh giá khả năng sử dụng ngôn ngữ nên câu hỏi quan trọng hơn là sau khi luyện đề nhiều như vậy, với bài tập, câu hỏi và tình huống bất kì nào, cậu vẫn có thể đáp ứng tiêu chí đánh giá trong IELTS không? Bên cạnh luyện đề, mình nghĩ các cậu có thể dành thời gian khắc phục những kỹ năng, những phần còn yếu ví dụ như từ vựng, ngữ pháp để có thể tự tin với mọi dạng bài.
Sai lầm 2: Sử dụng câu văn hoặc cụm từ nâng cao nhưng chưa đúng ngữ cảnh trong phần thi nói và viết là một điều khá phổ biến, đặc biệt là ở các bạn thang điểm từ 5.0-6.5 (có thiên hướng sử dụng các từ hay cụm từ cao cấp khá thường xuyên). Tuy nhiên, đôi khi các cậu chưa thực sự hiểu ngữ cảnh cần/nên dùng dẫn đến việc sử dụng chúng một cách thiếu tự nhiên hoặc thậm chí không đúng. Điều này có thể gây ra hiểu nhầm hoặc đôi khi là lúng túng trong quá trình các cậu làm bài. Vậy nên, các cậu cần ưu tiên tính chính xác hơn là một sự nỗ lực thể hiện rằng bản thân đã tích lũy được nhiều từ vựng nâng cao.
Về việc đạt 8.0 kỹ năng viết, mình xin được chia sẻ 4 cách để cải thiện kỹ năng này (sau nhìu lần tuyệt vọng uhuhu):
Tạo thói quen lập dàn ý với mỗi task:
Mình thường lập dàn ý với những từ/cụm từ nâng cao mình muốn dùng (không cần quá nhiều, cấp độ C1-C2, dùng quen và chắc chắn đúng) trong bài và đặt tiêu chí sao cho nhìn vào đó, mình biết tổng thể mình viết gì và có liên kết với nhau không. Mình rèn luyện để có thể dành ra tối đa 5 phút cho mỗi task để lập dàn ý. Điều này vừa giúp mình tránh được những lúc tâm lý mà quên đi những từ hay đã gặp, vừa giúp mình nhìn rõ được bố cục liệu đã trả lời đúng câu hỏi, thể hiện được sự mạch lạc và tính liên kết hay chưa.
Luôn viết nhiều bản nháp:
Mình không viết quá nhiều bài mà tập trung vào cải thiện cách mình viết. Với mỗi topic, mình sẽ viết 3 bản nháp. 2 bản đầu sẽ là mình tự viết và tự chỉnh sửa bài làm. Đến bài thứ 3, mình sẽ gửi nhờ (1) giáo viên hoặc bạn bè đã đạt điểm cao để nhận xét, (2) các bạn có band điểm thấp hơn/ chưa học gì về IELTS nhận xét. Lý do cho số (2) là từ lời mẹ dặn mình như kim chỉ nam: ‘’Khi con viết mà ai đọc bài con, dù ở trình độ hay lĩnh vực nào, cũng nắm được nội dung chính và hiểu ý tưởng con muốn truyền tải, khi đó con mới viết thành công’’. Đó cũng là cách mình cải thiện 2 tiêu chí ‘’Task response’’ và Cohesion and Coherence’’. Nếu các cậu đọc mà hỏi lại mình, rốt cuộc ý cậu muốn nói là gì, mình sẽ phải viết lại bài. Ngoài ra, mỗi lần tự sửa bài, mình có thể nhận ra các lỗi sai ngữ pháp hoặc dùng câu để tìm ra phương án tốt hơn. Mình thực sự tận hưởng quá trình này bởi lúc đó, mình không coi IELTS writing như một bài thi nữa mà là mong muốn giải quyết một vấn đề trong bài làm sao để người đọc hiểu và được thuyết phục bởi câu trả lời của mình.
Tham khảo bài mẫu để học hỏi:
Trong writing task 1, có nhiều biểu đồ phức tạp và nhiều thông tin khiến mình không biết sẽ cần sắp xếp bố cục và chọn lọc ra sao. Vậy nên, việc tham khảo bài mẫu không chỉ giúp mình học hỏi được cách dùng từ, cấu trúc mà cải thiện cho mình cách phân tích và thể hiện dữ liệu. Tuy nhiên, dù trong bài thi chuẩn hóa như IELTS, mỗi cá nhân sẽ có ‘’gu’’ viết riêng (kể cả giám khảo chấm) bởi viết là việc hữu hình hóa quá trình tư duy nên mình vẫn cần hiểu lối viết cá nhân của mình để cân nhắc việc tham khảo và học hỏi ở mức nào. Ngoài ra, mình đọc thêm bài viết tiếng Việt của các cây viết như ở The Present Writer và Vietcetera vừa để lấy ý tưởng, vừa để học tập cách xây dựng và triển khai bố cục.
Nhận xét bài cho người khác:
Bên cạnh việc từng giảng dạy, mình may mắn có sự tin tưởng từ bạn bè để nhờ mình nhận xét giúp. mình đã học hỏi được nhiều từ cách các bạn viết, sử dụng cấu trúc, từ vựng, triển khai ý. Ngoài ra, mình rút kinh nghiệm được từ các lỗi sai phổ biến bởi mình hay nói vui là ‘’Đôi khi mình nhìn lỗi sai của người khác còn nhanh và sắc bén hơn lỗi sai của bản thân’. Mình được đọc bài một cách khách quan hơn và vì cần suy nghĩ để làm sao cho bài viết đó trở nên tốt hơn, có lúc mình như được gợi mở những điều mới cho bài viết của riêng mình.
Trên đây là những trải nghiệm và bài học cá nhân mình rút ra được trong quá trình ôn thi, tự học và giảng dạy IELTS. Bài viết còn nhiều thiếu sót nhưng mình hi vọng sẽ là một nguồn tham khảo giúp các cậu tự tin hơn trong quá trình chinh phục band điểm mong muốn.
Chúc các cậu cuối tuần vui vẻ.
Thân ái
Nhận xét
Đăng nhận xét